Thứ Bảy, 31 tháng 8, 2013

TRỊ BỆNH MỀ ĐAY THEO ĐÔNG Y

Bệnh mày đay (urticaria) là một bệnh dị ứng ngoài da rất thường gặp trong mùa đông xuân. Bệnh thường phát ra ở những người có cơ địa dị ứng. Trẻ nhỏ và người lớn đều có thể bị mắc, dân gian thường gọi là “mẩn tịt”, “ma tịt”, “phong lạnh” hoặc “ma tịt đốt”…


Biểu hiện của mề đay
Bệnh mày đay có thể phát ra dưới tác động của các nhân tố bên trong hoặc bên ngoài cơ thể. Nhân tố bên trong chủ yếu là tinh thần căng thẳng, cơ thể mệt mỏi do làm việc quá sức, sức miễn dịch giảm, rối loạn nội tiết, … Nhân tố bên ngoài bao gồm những “dị ứng nguyên” khác nhau như bụi bặm, phấn hoa, côn trùng, thức ăn lạ, thuốc, hóa chất…

Triệu chứng điển hình của bệnh là trên da đột nhiên xuất hiện những nốt chẩn (nốt mẩn), gồ cao hơn mặt da, ranh giới rõ ràng, màu hồng nhạt, ở giữa màu nhạt hơn, thành vết, thành đám, hình tròn hoặc vằn vèo, kích thước và số lượng thay đổi tùy lúc, vị trí hạn chế ở từng vùng hoặc lan khắp người. Càng gãi càng mẩn đỏ và càng ngứa hơn.

Trường hợp những nốt mẩn tịt chỉ xuất hiện trong vài phút rồi lặn, không để lại dấu vết, đó là mày đay cấp tính nhẹ. Với trường hợp này, có thể chỉ cần nằm nghỉ ở chỗ thoáng, uống nhiều nước là được. Nhưng cần tránh gãi mạnh, vì càng làm ngứa tăng thêm, có thể gây xây xước, chảy máu, nhiễm khuẩn, thậm chí bội nhiễm.

Trong thể mày đay cấp tính, khi có kèm theo những triệu chứng toàn thân như hắt hơi, chảy nước mũi, sốt, đau các khớp xương,… cần tiến hành điều trị kịp thời. Có những trường hợp dị ứng nặng, gây sưng tấy ở lưỡi và môi, bụng đau quặn, nôn mửa, khó thở do niêm mạc họng bị phù thũng, ngạt thở do co thắt phế quản… cần đưa ngay tới bệnh viện cấp cứu. Khi mày đay kéo dài trên 3 tháng, không kể nhiều hay ít, có khi ngắt quãng nhiều ngày, là đã sang giai đoạn mạn tính. Trong thể mạn tính, bệnh có thể giảm nhẹ hoặc nặng lên tùy theo điều kiện thời tiết và môi trường.

Bệnh mày đay thuộc phạm vi các chứng “ẩn chẩn” và “phong chẩn khối” của đông y học. Theo đông y, nguyên nhân gây nên bệnh bao gồm nội nhân và ngoại nhân. Nội nhân chủ yếu do cơ thể suy yếu, âm dương khí huyết mất cân bằng, chức năng tạng phủ bị rối loạn, dẫn tới tình trạng “âm hư huyết táo” mà sinh ra bệnh. Ngoại nhân do “phong hàn” hoặc “phong nhiệt”, nhân lúc cơ thể bị suy yếu, xâm nhập vào cơ thể mà gây nên bệnh.

Bài chữa

Để chữa trị bằng đông nam dược, cần căn cứ vào những biểu hiện cụ thể (triệu chứng), để phân biệt loại hình, và dùng các phép chữa, bài thuốc theo nguyên tắc Biện chứng luận trị của đông y học như sau:

Dạng phong nhiệt

Biểu hiện: Nốt chẩn đỏ tươi, nóng rát, ngứa kịch liệt, phiền táo, miệng khát; có thể kèm theo phát sốt, sợ lạnh, họng sưng đau, gặp nóng bệnh phát nặng thêm, rêu lưỡi trắng hoặc vàng nhạt, mạch tế sác (nhỏ nhanh).
Hãy đến với chuyên mục Sức Khỏe của website Suckhoe 4u.Com để tìm hiểu những bí quyết Ăn ngon, ăn chuẩn, tham khảo những bệnh thường gặp trong cuộc sống và những bài thuốc hay rất hữu hiệu cho mọi người.


Phép chữa: Trừ phong, thanh nhiệt, chống ngứa.

Bài 1: Kim ngân hoa 12g, vỏ núc nác 12g, lá đơn đỏ (đơn mặt trời) 6g. Sắc với 800ml nước, đun lấy 400ml, chia thành 2 phần, uống vào sáng sớm và chiều tối, lúc đói bụng.

Bài 2: Kim ngân hoa 12g, phù bình (bèo cái) 6g. Sắc và uống như bài 1.

Bài 3: Phù bình 16g, vỏ núc nác 12g, thuyền y (xác ve sầu) 10g. Sắc và uống như bài 1.

Bài 4: Phù bình tía tươi 50g, lá muồng trâu tươi 20g. Sắc với 600ml nước đun còn 300ml, người lớn chia 2 lần, trẻ nhỏ chia 3-4 lần uống trong ngày.

Bài 5: Lá đơn răng cưa, lá đơn đỏ, đơn tướng quân (sao đen), củ khúc khắc, kim ngân hoa mỗi vị 20g, cam thảo đất 20g (hoặc cam thảo bắc 8g); quả ké đầu ngựa (sao) 15g. Sắc với 1000ml, đun còn 300ml, người lớn chia 2 lần, trẻ nhỏ chia 3-4 lần uống trong ngày.

Bài 6 (sơ phong thanh nhiệt thang): Tang diệp (lá dâu tằm), cúc hoa, kim ngân hoa, liên kiều, xích thược mỗi vị 10g; trúc diệp (lá tre hoặc lá trúc), cam thảo mỗi vị 5g; bạc hà 4g; thuyền y, đan bì mỗi vị 6g. Sắc với 800ml nước, đun còn 450ml, chia thành 3 phần uống sáng, trưa, chiều, lúc đói bụng.

Dạng phong hàn

Biểu hiện: Nốt chẩn sắc trắng, ngứa, gặp gió lạnh thì phát nặng, thời tiết ấm thì bệnh giảm nhẹ. Chất lưỡi đỏ nhạt, rêu lưỡi trắng; mạch phù (nổi trên mặt da).

Phép chữa: Trừ phong, tán hàn, chống ngứa. Trường hợp bệnh nhẹ có thể sử dụng bài thuốc 1 hoặc 2, bệnh nặng dùng bài thuốc 3 hoặc 4.

Bài 1: Quả ké đầu ngựa (sao vàng, nghiền thành bột mịn). Ngày uống 3 lần mỗi lần 1-2g, chiêu thuốc bằng nước sôi hoặc hòa vào rượu trắng uống.

Bài 2: Hương nhu 12g, phù bình 6g. Sắc với 800ml nước, đun lấy 400ml, chia thành 2 phần, uống vào sáng sớm và chiều tối, lúc đói bụng.

Bài 3: Quế chi 6g; kinh giới, tía tô, mỗi vị 10g; hành 15g (để cả củ); gừng tươi 8g. Sắc với 800ml nước, đun còn 400ml, chia ra 2 lần uống sáng, chiều, lúc đói bụng.

Bài 4: Kinh giới, phòng phong, khương hoạt, quế chi, bạch thược mỗi vị 6g; xuyên khung 10g; cam thảo, gừng tươi mỗi thứ 5g; đại táo 5 trái. Sắc với 800ml nước, đun còn 450ml, chia ra 3 lần uống sáng, trưa, chiều, lúc đói bụng. Dùng cho trường hợp bệnh phát nặng.

Dạng huyết hư phong táo (thể mạn tính)

Biểu hiện: Bệnh kéo dài lâu ngày, thỉnh thoảng lại phát tác, buổi chiều và buổi tối phát nặng hơn. Kèm theo tâm phiền, dễ cáu giận, miệng khô, lòng bàn chân bàn tay nóng. Chất lưỡi đỏ khô, rêu lưỡi ít. Mạch tế (nhỏ yếu).Phép chữa: Dưỡng huyết, nhuận táo, trừ phong, chống ngứa.

Bài 1: Đương quy, bạch thược mỗi vị 10g, kinh giới 6g. Sắc nước uống thay trà trong ngày.

Bài 2: Thục địa 12g, hạ liên thảo (cỏ nhọ nồi), nhẫn đông đằng (dây kim ngân) mỗi vị 10g. Sắc nước uống thay trà trong ngày.

Bài 3: (Dưỡng huyết nhuận táo thang): Sinh địa hoàng 15g, bạch thược, đan sâm, huyền sâm, hà thủ ô chế, đan bì mỗi vị 10g; đương quy, xuyên khung, thuyền y, cam thảo mỗi vị 6g. Sắc với 1.000ml nước, đun còn 450ml, chia ra 3 lần uống sáng, trưa, chiều, lúc đói bụng. Dùng trong thể bệnh nặng, khí huyết suy nhược, bệnh tái phát nhiều lần.

ĐÔNG Y VÀ BỆNH MỀ ĐAY

Là một loại bệnh dị ứng ngoài da. Ngoài da nổi tit lên những mảng có nhiều hình dạng khác nhau như bọ lẹt đốt, rất ngứa nổi gồ lên trên mặt da lúc mất chỗ này, lúc mọc chỗ khác làm bạn không lúc nào yên. Chúng có thể biến mất sau vài giờ, nhưng có thể tồn tại gan lỳ hơn 3 tháng.


Biểu hiện của mề đay
Đông y còn gọi là phong chẩn khối

Nguyên Nhân

Yếu tố cơ địa dị ứng (nhạy cảm với chất kích thích) và các yếu tố ngoại lai như thức ăn tanh như cua cá tôm sò ốc hến, đồ hộp, thịt bò, thịt gà, các loại thuốc (trụ sinh, an thần, hạ nhiệt, giảm đau...), các loại huyết thanh, các loại thảo mộc như lá cây hoa, các ổ nhiễm khuẩn, các loại ký sinh trùng đường ruột, do khí hậu thời tiết, hoá chất... hoặc do yếu tố tinh thần (bực bội, lo lắng, buồn phiền quá mức) tác động vào cơ thể gây ra bệnh.

Thường do phong thấp xâm nhập vào da thịt hoặc trường vị đang có uất nhiệt lại cảm phải phong tà, tà khí tích lại ở da, lông gây ra mề đay.

Sách ‘Y Học Nhập Môn’ viết: “Huyết nhiệt thì sinh ra lở ngứa hoặc đau”.

Sách ‘Châm Cứu Học Giảng Nghĩa’ viết: “Chứng Ẩn chẩn phát sinh đa số do tấu lý sơ hở, bị phong tà xâm nhập… cũng có thể do ăn những thức ăn như tôm, cá v.v… mà nổi ban”.

Cơ chế sinh bệnh theo YHCT có thể là:

Theo Đông y, nguyên nhân gây bệnh mề đay chủ yếu là do phong hàn (bên ngoài) hợp với huyết nhiệt (bên trong) và một số thức ăn không thích hợp với cơ thể như tôm, cá…

Theo YHHĐ, những yếu tố dị nguyên (chất gây dị ứng) tác động vào cơ thể làm cho cơ thể tiết ra một số lượng Histamin. Histamin khi sinh ở da sẽ chảy vào máu, làm dãn các mao mạch gây nên hiện tượng ứ máu, chảy huyết thanh ra ngoài huyết quản gây nên. Đồng thời Histamin ngấm vào đuôi dây thần kinh cảm giác gây nên ngứa và kích thích, gây một phản xạ sợi trục làm đỏ chung quanh các nốt mề đay.

Chứng trạng chung

Trên da nổi lên từng đám (về) nhiều ít, không đều, màu hồng hoặc xanh trắng, rất ngứa. Thường vài ngày hoặc có khi lâu hơn mới hết. Trên lâm sàng thường gặp 2 loại sau:

1. Do phong nhiệt:
Triệu chứng: Mề đay màu hồng tươi, khát, mặt có lúc bốc nóng, nước tiểu vàng, táo bón, gặp lạnh thì dễ chịu, rêu lưỡi vàng, mạch Phù Sác.
điều trị: Sơ phong thanh nhiệt.
+ Phương thuốc: Dùng bài Ngân Kiều Tán gia giảm:


Ngân hoa
10
Liên kiều
10
Sinh địa
10
Ngưu bàng
10
Đại thanh diệp
10
Đan bì
10
Kinh giới
6
Phòng phong
6
Cam thảo
6
Thuyền thoái
6
Lá đơn
10
Bèo cái
10








2.Do phong hàn:

Hay gặp ở bệnh dị ứng nổi ban do lạnh
Triệu chứng: Nổi mề đay sắc nhạt, to nhỏ không đều, gặp lạnh ngứa nhiều, trườm nóng thỡ đỡ, sắc ban thường nhạt có thể phát sốt sợ lạnh
Pháp trị: Khư phong tán hàn
Quế chi thang gia giảm

DỊ ỨNG MỀ ĐAY VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

Vị trí hay gặp: đầu mặt, thân mình, tay chân, rải rác nhiều nơi.



Mề đay
- Tổn thương cơ bản 

Là sẩn phù (sẩn mề đay) : màu hồng hay trắng như màu da, gồ cao, lỗ chân lông dãn rộng, kích thước sẩn vài mm đến 1-2 cm hoặc cả mảng.
Có khi nhiều sẩn liên kết với nhau thành mảng vằn vèo như bản đồ:
Xuất hiện đột ngột; biến đi nhanh chóng trong vòng một vài giời- một vài ngày, không để lại vết tích gì trên da.
Nếu mọc ở vùng da lỏng lẻo như mi mắt, da bìu thì lan to nhanh.

-Triệu chứng: 
Ngứa dữ dội, dấm dứt.
Có khi kèm đau bụng, ỉa lỏng, khó thở ( do ban mọc ở đường hô hấp).
Tiến triển từng đợt vài ngày, có khi tái phát dai dẳng hàng tháng, năm nọ tới năm kia.

- Căn nguyên : 
+ Thường do dị ứng, giải phóng Histamin, Serotonin. Thể đia dị ứng IgE tăng.
+ Cây cỏ, côn trùng lông súc vật, phấn hoa.
+ Hoá chất
+ Thuốc men: Sulfamid, aspirin, penixilin.
+ Thức ăn- tôm cua cá, ốc (hải sản).
+ Do lạnh: Nước lạnh, gió lạnh, mưa lạnh.
+ Không rõ nguyên nhân.

- Điều trị: Tây y và đông y

- Tây y : 
Uống kháng Histamin tổng hợp như:
+ Chlopheniramin 2mg x 2-4 viên / ngày hoặc Claritine 10mg x 1 viên/ngày
Đặc biệt lưu ý: nếu bạn có ý định tiêm Corticoid thì cần cân nhắc vì các tác dụng phụ rất nhiều của nó.

- Đông y:
- Tây y điều trị giai đoạn cấp rất hiệu quả tuy nhiên dễ hay tái phát, để điều trị triệt để cần kiên trì điều trị kết hợp đông y.
- Theo đông y: Nguyên nhân gây dị ứng nói chung là do chứng năng gan kém, nóng gan vì vậy cần kiêng đồ cay nóng và các thức ăn mà bản thân đã từng dị ưng. Hải sản là thức ăn nhiều người bị dị ứng.
"Tinh Hoa Tả Can" có tác dụng đào thải tác nhân gây bệnh đồng thời trên hệ gan mật và hệ tiết niệu, nhờ cơ chế này mà bệnh đã được chữa trị tận gốc. Đào thải nguyên nhân gây bệnh đồng thời trên hệ gan mật và tiết niệu, chính là sự khác biệt của "TINH HOA TẢ CAN" .

Thứ Sáu, 30 tháng 8, 2013

MỀ ĐAY, BỆNH NGỨA DO KHÍ HẬU VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG

Mề đay - phù Quincke là bệnh dị ứng hay gặp trong cộng đồng, bệnh do nhiều nguyên nhân gây nên. Bệnh ngoài da nhưng khó chịu?!


Môi trường sống ôi nhiểm
Trong các bệnh dị ứng thì mề đay - phù Quincke là bệnh hay gặp nhất và chiếm tỷ lệ tương đối cao. Bệnh do rất nhiều nguyên nhân gây nên trong đó có bụi nhà, phấn hoa, lông vũ, thuốc, hóa chất, thức ăn, thay đổi thời tiết… Trên đây là những nội dung chính của hội thảo vừa diễn ra tại Hà Nội, do Hội Da liễu Việt Nam tổ chức nhằm trao đổi kinh nghiệm, cập nhật những thông tin mới nhất trong việc chẩn đoán và xử lý các bệnh về da nói chung và bệnh mề đay nói riêng.

Bệnh ngoài da nhưng khó chịu?!

Triệu chứng lâm sàng của mề đay biểu hiện chủ yếu ở ngoài da với những ban sẩn nổi gờ trên mặt da kèm ngứa nhiều, có mề đay cấp và mạn tính. Với phù Quincke, bệnh dị ứng có đặc điểm phù cục bộ ở da và dưới da, vị trí hay gặp ở môi, mi mắt, mặt, bộ phận sinh dục, niêm mạc thanh quản, đường tiêu hóa.

Bệnh không nguy hiểm (ngoại trừ phù Quincke niêm mạc thanh quản có thể gây suy hô hấp cấp) nhưng lại gây rất nhiều khó chịu cho người bệnh vì ngứa nhiều.

Mề đay - phù Quincke cũng như các bệnh dị ứng khác đều liên quan đến cơ địa dị ứng, đó là phản ứng khác thường của cơ thể đối với sự tác động của các yếu tố môi trường. Có thể xác định được cơ địa dị ứng bằng test lẩy da, bằng định lượng IgE toàn phần, IgE đặc hiệu với các dị nguyên hoặc khai thác tiền sử dị ứng cá nhân và gia đình.

Điều trị và phòng bệnh

Cách điều trị phụ thuộc vào các tuýp mề đay, mức độ trầm trọng và thời gian kéo dài bệnh. Thông thường bệnh nhân hay tự chăm sóc bằng cách dừng tất cả các loại thuốc hoặc thực phẩm gây nghi ngờ dị ứng; hạn chế gãi hoặc chà xát mạnh trên da. Có thể áp lạnh hoặc tắm lạnh, tránh tắm nóng; tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp. Bên cạnh đó, bạn nên tẩy giun sán, chống táo bón vì nếu có thì đây là những yếu tố gây độc nội tại làm tăng mề đay. Bạn nên mặc quần áo cotton nhẹ nhàng, vừa vặn; tránh các hoạt động nặng nhọc hoặc bất cứ nguyên nhân gì gây ra mồ hôi. Cố gắng nghỉ ngơi và giảm các stress. Nếu triệu chứng gây khó chịu, uống kháng Histamin với trường hợp nhẹ nhưng có thể gây buồn ngủ nên phải thận trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc.

Đối với các trường hợp nặng thì không được cố điều trị khi có phản ứng nặng hoặc chờ bệnh tự khỏi. Hiện nay có một số thuốc kháng Histamin thế hệ mới không gây buồn ngủ. Riêng Corticosteroide (uống hay tiêm), chỉ nên dùng trong điều trị mề đay cấp, nặng kèm phù thanh quản; một số trường hợp mề đay do viêm mạch, do chèn ép không đáp ứng với các thuốc kháng Histamin thông thường. Không nên dùng để điều trị mề đay mạn tính tự phát.

Đối với mề đay mạn tính, do thường liên quan đến các bệnh lý từ bên trong nên bệnh nhân cần được khám chuyên khoa, làm thêm các xét nghiệm cần thiết để tìm đúng nguyên nhân và có cách điều trị thích hợp. Luôn thận trọng và xem xét tất cả các loại thuốc dùng. Điều này làm giảm nguy cơ mề đay và phù Quinck tái phát.

Đặc biệt, bạn phải báo cho nhân viên y tế hoặc quay trở lại bệnh viện nếu như có bất cứ triệu chứng nào sau đây: Có các dát, sưng nề hoặc tình trạng xấu hơn; gặp các khó khăn với thuốc; thấy xuất hiện các triệu chứng mới; thấy đau hoặc sưng miệng, lưỡi, họng; sốt hay rét run; khó thở hay khó nuốt; nôn hay tiêu chảy…

Khảo sát 6.400 người dân sống ở tám quận, huyện ở Hà Nội; Ba Đình, Đống Đa, Thanh Xuân, Hai Bà Trương, Đông Anh, Gia Lâm, Từ Liêm, Thanh Trì. Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 5-2008 đến tháng 9-2008. Phỏng vấn trực tiếp 6.400 đối tượng được điều tra theo mẫu. Kết quả tỷ lệ mắc mề đay (phù Quincke) là 6,42%. Trong đó có các nguyên nhân như: thay đổi thời tiết 73,5%, thức ăn 5,8%, lông súc vật 6,1%, thuốc 2,7%, hóa mỹ phẩm 13,6%, côn trùng đốt 30,4%, không rõ nguyên nhân 14,1%.

MỀ ĐAY VẬT LÝ

Mề đay là một bệnh phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, có nhiều nguyên nhân gây ra mề đay, tuy nhiên mề đay vật lý hay xảy ra ở người trẻ, triệu chứng khởi phát từ 30-60 phút, có thể bệnh kéo dài nhiều tuần, nhiều tháng, nhiều năm. Các nguyên nhân của mề đay do yếu tố vật lý gồm:


Ảnh minh họa
Mề đay do kích thích cơ học:

- Chứng da vẽ nổi: Khi vạch một đường trên da bằng vật cùn thấy xuất hiện trên da một đường trắng, sau đó lan rộng và nổi gờ lên. Đường này xuất hiện và từ từ biến mất sau thời gian ngắn.

- Mề đay do áp lực: thường có đặc điểm sưng và đau ở những vị trí chịu áp lực như: chân khi đứng lâu, mặc quần áo chật hay ở mông khi ngồi lâu, thường xuất hiện 1-12 giờ sau khi chịu áp lực.

- Mề đay do rung động.

Mề đay do thay đổi nhiệt độ:

- Mề đay tiết cholin: thường do vận động thể lực.

- Do yếu tố nhiệt độ nóng, lạnh hoặc sau xúc cảm. Hay gặp ở người trẻ, phát ban đột ngột khắp cơ thể, kéo dài 30-90 phút hay vài giờ.

- Mề đay tiếp xúc nhiệt tại chỗ:

Mề đay do ánh nắng mặt trời.

Mề đay do nước:

Điều trị mề đay: Tìm và loại trừ nguyên nhân giúp bệnh khỏi hẳn. Cần tránh dễ bị xúc cảm, tránh vận động nhiều và nặng. Điều trị triệu chứng: uống thuốc kháng dị ứng, cần uống theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ bán thuốc.Nếu áp dụng không có hiệu quả thì nên đi khám tại bác sĩ chuyên khoa da liễu.

THUỐC DÂN GIAN ĐẶC TRỊ MỀ ĐAY HIỆU QUẢ


Quả vải khô

Bài 1
Thành phần: Vải khô 9-14 quả, đường đỏ 30 gam.
Cách chế: Sắc vải khô lấy 1 bát nước.
Công hiệu: Chữa nổi mề đay trên da.
Cách dùng: Hòa nước đường uống.

Bài 2
Thành phần: Khế tươi 500 gam.
Cách chế: Rửa sạch, giã nát, đổ nước nấu kỹ.
Công hiệu: Chữa nổi mề đay trên da.
Cách dùng: Lấy nước rửa da, ngày 3 lần, đồng thời ăn khế ướp muối.

Thứ Năm, 29 tháng 8, 2013

HIỆN TƯỢNG NGỨA TOÀN THÂN - NỔI MỀ ĐAY


Nổi mề đay làm ngứa ngáy là bệnh ngoài da khá thông thường. Ai cũng bị nổi mề đay, nổi ngứa, ít ra một vài lần trong đời. Có người chỉ bị nhẹ, nhưng cứ phải gãi, vì ngứa mãi, cũng làm bực mình. Trường hợp bệnh nặng như bị phản vệ (anaphylaxis) có thể nguy hiểm chết người.

Bệnh mề đay

Định bệnh nổi mề đay ra sao?

Bình thường định bệnh không khó. Vì nổi mề đay làm thành những tảng đỏ ngoài da, ngứa ghê gớm. Mề đay ngứa kéo dài vài tiếng đồng hồ rồi từ từ lặn đi. Sau đó, ngứa lại hiện ra chỗ khác. Nếu mề đay không lặn trong vòng 24 giờ có thể do chứng bệnh như viêm mạch máu làm nổi mề đay (urticarial vasculitis). Nếu mề đay bị nổi từ mô màng nhày dưới da (submucosal hay subcutaneous) là do bệnh sưng mạch máu (angioedema).

Nếu sưng thũng nước xuất hiện trong bộ máy hô hấp sẽ làm khó thở. Nếu sưng thũng nước (edema) trong bộ phận tiêu hóa sẽ làm đau bụng, đôi khi làm nghẹt ruột.

Có 2 loại mề đay: cấp tính và kinh niên.

- Mề đay cấp tính: Kéo dài dưới 6 tuần lễ. Phần lớn người trẻ dễ mắc phải. 

Có thể do dị ứng vì đồ ăn như nhân hạt (nuts), hột gà, cá, tôm, do hóa chất nhuộm trong đồ ăn (tartrazine dyes), hóa chất benzoid, vài loại thuốc như aspirine, thuốc trị phong thấp, hay hóa chất cản quang tuyến phải chích khi chụp hình.

Nhiều loại thuốc trụ sinh, kháng sinh cũng làm nổi mề đay như penicillines, sulfonamides.

- Mề đay kinh niên: Phần lớn phụ nữ trung tuần dễ mắc bệnh. Có thể do nấm mốc (candida albicans), ký sinh trùng hay vi trùng (viêm xoang, nhiễm trùng đường tiểu), viêm gan B và C, bệnh mô liên kết (connective tissue như SLE và Sjogren’s syndrome), ung thư, vài thuốc men như aspirine và thuốc trị phong thấp, hay hóa chất giữ đồ ăn cho lâu khỏi hư.

Nổi mề đay kinh niên còn phức tạp hơn, vì lạnh hay bị căng thẳng. 

Có những loại mề đay kinh niên không biết nguyên nhân vì sao, hay mề đay do miễn nhiễm tuyến giáp trạng. Bệnh kéo dài cả năm. 
Nhưng trước khi nghĩ đến bệnh mề đay kinh niên, ta cần lưu ý bệnh liên hệ tế bào miễn dịch (autoimmune mast cell disease). Có thể thử nghiệm phức tạp để kiếm IgE (FceRI). 

Cũng cần lưu ý bệnh mề đay viêm mạch máu (urticarial vasculitis). Nổi mề đay đau rát, như phỏng lửa, ngứa ngáy. Đôi khi còn thêm triệu chứng như đau khớp xương, nóng sốt, đau mắt, nước tiểu có máu, khò khè, đau ngực, tiêu chảy. Đôi khi liên hệ những loại bệnh phức tạp khác như dị ứng chất lưu huỳnh (sulfites), bệnh mô liên kết (connective tissue như SLE, Sjogren's syndrome), viêm gan B và C, dị ứng vì dược thảo, v..v.. 

Tiếp theo cần phải lưu ý mề đay vì lạnh, vì cọ sát, khi lặn sâu dưới nước, ra ánh sáng mặt trời, hay tập thể dục. Mề đay dễ nổi lên khi chạm vào nước đá khoảng 10 phút, lúc móng tay cào nhẹ vào da, trong khi tắm nước nóng hay tập thể dục.

Khi phải đối diện với bệnh nhân bị mề đay là cần phải để ý ít điểm căn bản sau đây:

1. Bình thường nổi mề đay không có gì trầm trọng.

2. Mề đay cấp tính có thể do nhiễm trùng, thuốc men, hay đồ ăn.

3. Mề đay kinh niên thường khó chẩn bệnh hơn. Cần thử nghiệm máu (đếm máu, đo độ máu lắng tụ, thử hoá chất trong máu, tìm chất bổ thể complement C3 và C4, đo lượng thyrotropin Vài thử nghiệm phức tạp như tìm viêm gan, ANA, thử dị ứng da. Đôi khi thử da làm sinh thiết da (biopsy).

Sau đây là vài điều căn bản trong vấn đề trị liệu:

.Bệnh nhân cần hiểu biết, nhất là loại nguy hiểm như sưng mạch máu (angioedema) hay phản vệ (anaphylaxis). Phải chích thuốc epinephrine khẩn cấp.

.Tránh nguyên nhân sinh ra bệnh như: nghi ngờ vài thứ đồ ăn, hóa chất trong đồ ăn, .v..v.. Cần ngưng uống vài thuốc có thể làm nổi mề đay như aspirine, thuốc phong thấp, thuốc cao máu (ACE inhibitors).

.Nhiều thuốc men thường dùng để trị bệnh, như antihistamines hoặc thuốc chống histamines mới, thế hệ thứ 2 như Zyrtec, Claritin, Allergra.

Đôi khi cần uống Elavil, thuốc đối kháng leukotriene receptors, thuốc beta-adrenergic, kích thích tố nang thượng thận corticosteroids và nhiều thứ thuốc khác tùy theo nhiều trường hợp khác nhau, những nguyên nhân bệnh khác nhau.

Tóm lại, nổi mề đay có thể chỉ là bệnh đơn giản, nhưng cũng có thể là bệnh rất phức tạp. Có nhiều trường hợp bệnh kéo dài rất lâu mà nguyên nhân vẫn không thể nào tìm thấy.

Có trường hợp gây khó khăn cho cả bệnh nhân và bác sĩ, nhất là bệnh nhân khi thấy ngứa mãi, gãi mãi mà không bao giờ hết bệnh!

CẦN LÀM GÌ KHI NỔI MỀ ĐAY?


Những hiện tượng ban đầu chính là có những vùng da sẩn đỏ, ngứa và khó chịu. Mề đay là một phản ứng viêm của da, có cơ chế phức tạp, trong đó có sự can thiệp của chất trung gian hóa học chính là histamin. Tuy là một bệnh da phổ biến, rất dễ nhận biết nhưng lại khó phát hiện nguyên nhân dù đã làm đầy đủ các xét nghiệm. Có nhiều yếu tố gây bệnh (bên trong, bên ngoài cơ thể, cơ địa) và trên một bệnh nhân, nhiều khi không chỉ có một mà gồm nhiều yếu tố cùng kết hợp.

Triệu chứng bệnh mề đay

Diễn biến bệnh

Cấp tính: xảy ra đột ngột và biến mất nhanh sau vài giờ hoặc vài ngày, hay gặp ở người trẻ và nguyên nhân thường gặp là do thức ăn hoặc thuốc.

Mãn tính: kéo dài trên 6 tuần, đa số là tự phát (vô căn), trường hợp này phải dựa vào những nghiên cứu thật công phu, tỉ mỉ mới có thể tìm được nguyên nhân. Thuốc chống dị ứng chỉ giải quyết được triệu chứng tạm thời. Muốn điều trị hiệu quả thì cái chính là phải tìm cho ra nguyên nhân, đôi khi không mấy dễ dàng.

Các dạng mề đay

Mề đay thông thường: bệnh bắt đầu đột ngột, rầm rộ ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể với những sẩn phù có màu hồng, đặc biệt rất ngứa và có thể hợp lại thành mảng có giới hạn rõ lan rộng khắp người. Sau vài phút hay vài giờ thì lặn mất, không để lại dấu vết. Phát ban có thể lặn ở chỗ này và nổi ở chỗ khác.

Phù mạch (còn gọi là phù Quincke): nổi ban đột ngột làm sưng to cả một vùng (mí mắt, môi, bộ phận sinh dục ngoài, niêm mạc...), cho cảm giác căng nhiều hơn ngứa, có thể kèm theo nổi mề đay. Nếu phù ở lưỡi, thanh quản, hầu sẽ gây suy hô hấp, phải xử trí cấp cứu.

Da vẽ nổi: còn gọi là mề đay giả. Nếu dùng một vật đầu tù xát nhẹ lên da, vài phút sau, trên mặt da sẽ nổi gồ lên một vệt màu hồng. Có thể đi kèm nổi mề đay.

Ngoài ra mề đay còn có những dạng khác như: sẩn nhỏ, sẩn - mụn nước hay xuất huyết.

Mề đay hay phù Quincke có thể đi kèm với những triệu chứng toàn thân như: sốt, đau khớp, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu và nặng nhất là trụy tim mạch (sốc phản vệ) cần phải xử trí cấp cứu.

Điều trị bệnh mề đay

- Tốt nhất là loại bỏ yếu tố gây bệnh nếu biết.

- Tránh một số thức ăn, một số thuốc có thể gây dị ứng. Tránh các chất kích thích như: gia vị, rượu, trà, cà phê...

Trong cơn cấp:

- Ăn nhẹ, giảm muối.

- Trường hợp gây ngứa, khó chịu nhiều, có thể dùng giấm thanh pha trong nước ấm (1 phần giấm 2 phần nước) để thoa hay tắm.

- Tránh dùng thuốc mỡ kháng histamin (phenergan) thoa vì dễ gây viêm da dị ứng. Mỡ corticoides ít hiệu quả, có thể gây một số tác dụng phụ (nhất là khi thoa trên diện tích quá lớn).

Thuốc corticoides (uống hay tiêm) chỉ nên dùng trong điều trị mề đay cấp, nặng, kèm phù thanh quản. Một số trường hợp nổi mề đay do viêm mạch, mề đay do chèn ép không đáp ứng với các thuốc kháng histamin thông thường, không nên dùng để điều trị mề đay mạn tính tự phát.

Đối với mề đay mãn tính: vì thường có liên quan tới các bệnh lý bên trong nên bệnh nhân cần đến bác sĩ chuyên khoa khám, làm thêm các xét nghiệm cần thiết để tìm đúng nguyên nhân và có cách điều trị thích hợp.

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH VÀ CÁCH CHỮA TRỊ BỆNH MỀ ĐAY

Bệnh nổi mề đay xảy ra trên 20% dân số, nghĩa là trong đời họ có một lần nổi mề đay. Bệnh mề đay xảy ra thường ở bệnh nhân có thể tạng dị ứng (atopic patients). Đa số trường hợp xảy ra cấp tính kéo dài vài giờ đến vài tuần. Một số cá nhân có thể chẩn đoán được bệnh và nhận thức rằng bệnh tự giới hạn (self – limited condition). Người bệnh không tìm đến sự chăm sóc về y tế.


Bệnh Mề đay

Nguyên nhân: trong bệnh mề đay, sự dãn mạch máu, gia tăng tính thấm thành mạch, sự thoát dịch của mạch và protein là do histamin. Histamin làm trung gian trong nhiều loại đáp ứng ở mô và tế bào. Nó cũng là một chất trung gian hóa học quan trọng nhất trong bệnh mề đay. Ngoài ra một số chất vận mạch như leucotrienes, prostaglandins, kinins và yếu tố hoạt hóa tiểu cầu cũng có một số vai trò, đang được đầu tư nghiên cứu tích cực.

Còn một loại mề đay do cơ chế không miễn dịch. Cơ chế của mề đay này gồm rối loạn bổ thể, biến đổi chuyển hóa acid arachidonic và các tác nhân tác động trực tiếp trên dưỡng bào (tế bào mast).

Mè đay cấp do miễn dịch IgE được tìm thấy ở bệnh nhân có bệnh huyết thanh, sốc phản vệ hay dị ứng phản ứng lại nhiễm trùng, thức ăn, phấn hoa, nhiễm ký sinh trùng và thuốc qua nhiều đường như tiêu hóa, hô hấp, truyền dịch, chích ngừa hay phẫu thuật.

Nguyên nhân nhiễm khuẩn bao gồm viêm gan siêu vi B và C, Helicobacter pylori, ký sinh trùng đường ruột, nhiễm nấm da, áp xe răng và viêm xoang. Ngoài ra mề đay còn nguyên nhân vật lý: mề đay do lạnh, nước, nắng, vận động gắng sức...

Trong 70% trường hợp mà nguyên nhân không rõ, mặc dù với những phương pháp chẩn đoán toàn diện ta cũng không xác định được nguyên nhân. Vì thế bệnh này gọi là bệnh mề đay mạn tính vô căn.

Triệu chứng: thương tổn căn bản sẩn màu hồng lột hay trắng rồi trở nên xám ở giữa, màu hồng chung quanh, giới hạn rõ, tròn, cong queo hình đa cung. Sang thương phù nhiều thì có trung tâm màu trắng. Ngứa dữ dội ở sang thương là một triệu chứng điển hình của bệnh mề đay. Những cảm giác về châm, chích cũng được bệnh nhân diễn tả.

Ban mề đay có hình thể rất thay đổi, tiến triển nhanh chóng độ một vài giờ cho đến vài ngày, sau đó mất đi trong khi những ban mề đay mới xuất hiện, cùng gãi càng ngứa, và những sang thương mới xuất hiện. Ban mề đay thường kéo dài 8 – 12 giờ và có thể nổi bất cứ nơi nào. Ngứa dữ dội chiều và về đêm. Khi lành bệnh không để lại sắc tố trên da (sạm da).Mỗi khi sẩn phù ăn vào chỗ da lỏng lẻo, mí mắt, âm hộ, bao qui đầu, các niêm mạc thì lan nhanh chóng và rất nguy hiểm, đôi khi có bọng nước. Mề đay nổi trong vòng sáu tuần được gọi là mề đay (Acute urticaria).


Nếu mề đay nổi hơn sáu tuần được gọi là mề đay mãn, nguyên nhân thường không được biết.

Mề đay mãn tính nhiều năm, gây ngứa ngáy và rối loạn giấc ngủ làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Trẻ em thường mắc mề đay cấp tính nhiều hơn. Ngườ lớn và phụ nữ dễ mắc mề đay mãn tính.

Cách chữa trị:

- Chẩn đoán bệnh: khám bệnh kỹ, hỏi bệnh sử và làm xét nghiệm trong trường hợp mề đay mãn tính bao gồm công thức máu, thử chức năng gan, thận, định lượng bổ thể, xét nghiệm về bệnh chất tạo keo (collagen), huyết thanh chẩn đoán viêm gan siêu vi B và C, sinh thiết da trong trường hợp nghi ngờ viêm mạch mề đay, thử nghiệm phóng thích histamin của tế bào basophil.

- Điều trị mề đay: loại bỏ nguyên nhân gây ra bệnh (cá biển, phấn hoa, thuốc sulphamide...) phối hợp với việc dùng thuốc kháng histamin (là một phương pháp được chấp thuận rộng rãi với các chuyên gia ngoài da) cho tới khi bệnh tự khỏi. Khi có triệu chứng phù họng, thanh quản đi kèm tiêm adrenalin dưới da (0.03mg – 0.05 mg trong dung dịch pha loãng 1/1000). Khi có thắt phế quản kéo dài thì phả truyền tĩnh mạch aminophyllin và dùng thuốc dạn phế quản dạng khí dung.

Điều trị bằng corticoides bắt đầu tác dụng chậm và không phải là lựa chọn hàng đầu cho phản ứng toàn thân. Nhưng nó được dùng để điều trị phòng ngừa các phản ứng kéo dài liên tục 30mg prednisolone/ngày và giảm liều dần trong 3 – 7 ngày.


Thứ Tư, 28 tháng 8, 2013

TÌM HIỂU TRIỆU CHỨNG CỦA MỀ ĐAY QUA CÁC DẠNH CỤ THỂ


Bệnh bắt đầu đột ngột, rầm rộ ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể với những sẩn phù có màu hồng, đặc biệt rất ngứa và có thể hợp lại thành mảng có giới hạn rõ lan rộng khắp người. Sau vài phút hay vài giờ thì lặn mất, không để lại dấu vết. Phát ban có thể lặn ở chỗ này và nổi ở chỗ khác.


Bệnh mề đay
Phù mạch (còn gọi là phù Quincke).

Nổi ban đột ngột làm sưng to cả một vùng (mí mắt, môi, bộ phận sinh dục ngoài, niêm mạc…), cho cảm giác căng nhiều hơn ngứa, có thể kèm theo nổi mày đay. Nếu phù ở lưỡi, thanh quản, hầu sẽ gây suy hô hấp, phải xử trí cấp cứu.

Da vẽ nổi

Còn gọi là mày đay giả. Nếu dùng một vật đầu tù xát nhẹ lên da, vài phút sau trên mặt da sẽ nổi gồ lên một vệt màu hồng. Có thể đi kèm nổi mày đay.

Ngoài ra mày đay còn có những dạng khác như sẩn nhỏ, sẩn – mụn nước hay xuất huyết.

Mày đay hay phù Quincke có thể đi kèm với những triệu chứng toàn thân như sốt, đau khớp, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu và nặng nhất là trụy tim mạch (sốc phản vệ) cần phải xử trí cấp cứu.


NỔI MỀ ĐAY VÀ NHỮNG ĐIỀU BẠN CẦN BIẾT

Mày đay là một phản ứng viêm của da, có cơ chế phức tạp, trong đó có sự can thiệp của chất trung gian hóa học chính là histamin. tuy là một bệnh da phổ biến, rất dễ nhận biết nhưng lại khó phát hiện nguyên nhân dù đã làm đầy đủ các xét nghiệm.


Có nhiều yếu tố gây bệnh (bên trong, bên ngoài cơ thể, cơ địa) và trên một bệnh nhân, nhiều khi không chỉ có một mà gồm nhiều yếu tố cùng kết hợp.

Bệnh nổi mề đay

Diễn tiến bệnh

Cấp tính: Xảy ra đột ngột và biến mất nhanh sau vài giờ hoặc vài ngày, hay gặp ở người trẻ và nguyên nhân thường gặp là do thức ăn hoặc thuốc.

Mạn tính: Kéo dài trên 6 tuần, đa số là tự phát (vô căn), trường hợp này phải dựa vào những nghiên cứu thật công phu, tỉ mỉ mới có thể tìm được nguyên nhân.

Thuốc chống dị ứng chỉ giải quyết được triệu chứng tạm thời. Muốn điều trị hiệu quả thì cái chính là phải tìm cho ra nguyên nhân, đôi khi không mấy dễ dàng.

Các dạng mày đay
Mày đay thông thường

Bệnh bắt đầu đột ngột, rầm rộ ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể với những sẩn phù có màu hồng, đặc biệt rất ngứa và có thể hợp lại thành mảng có giới hạn rõ lan rộng khắp người. Sau vài phút hay vài giờ thì lặn mất, không để lại dấu vết. Phát ban có thể lặn ở chỗ này và nổi ở chỗ khác.
Phù mạch (còn gọi là phù Quincke).

Nổi ban đột ngột làm sưng to cả một vùng (mí mắt, môi, bộ phận sinh dục ngoài, niêm mạc…), cho cảm giác căng nhiều hơn ngứa, có thể kèm theo nổi mày đay. Nếu phù ở lưỡi, thanh quản, hầu sẽ gây suy hô hấp, phải xử trí cấp cứu.
Da vẽ nổi

Còn gọi là mày đay giả. Nếu dùng một vật đầu tù xát nhẹ lên da, vài phút sau trên mặt da sẽ nổi gồ lên một vệt màu hồng. Có thể đi kèm nổi mày đay.

Ngoài ra mày đay còn có những dạng khác như sẩn nhỏ, sẩn – mụn nước hay xuất huyết.

Mày đay hay phù Quincke có thể đi kèm với những triệu chứng toàn thân như sốt, đau khớp, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu và nặng nhất là trụy tim mạch (sốc phản vệ) cần phải xử trí cấp cứu.

Các nguyên nhân gây nổi mày đay
Mày đay thông thường

a. Thức ăn: Những loại có thể gây dị ứng như sữa, trứng, cá biển, tôm cua, sò, ốc, phô mai, đồ hộp, mắm, tương, chao, sô-cô-la, rượu, bia. Các chất tạo màu thực phẩm và các chất bảo quản thực phẩm.

b. Thuốc: Có thể xảy ra ngay sau khi dùng lần đầu hoặc từ 5-10 ngày sau. Nổi mày đay đơn thuần hay có kèm với sốt, đau khớp, nổi hạch… Các thuốc thường gây dị ứng nổi mày đay là Pennicillin (nguy hiểm nhất), Aspirin, thuốc hạ nhiệt, các chất cản quang có chứa iod (trong chụp X – quang), thuốc ức chế men chuyển (điều trị cao huyết áp, suy tim), thuốc gây mê, huyết thanh, vaccin v.v…

c. Nọc độc: Ong, kiến, sâu bọ…

d. Kháng nguyên hô hấp: Rơm rạ, phấn hoa, bụi nhà, lông vũ, men mốc…

e. Nhiễm:

- Virus (viêm gan siêu vi B, C).

- Vi khuẩn (ở tai, mũi, họng; bộ phận tiêu hóa, răng, miệng, niệu sinh dục).

- Ký sinh trùng đường ruột (giun, sán, giun kim).

- Nấm (candida ở da, nội tạng).
Mày đay do tiếp xúc (với chất hữu cơ hay hóa học).
Mày đay vật lý

a. Da vẽ nổi.

b. Mày đay do vận động xúc cảm.

c. Mày đay do chèn ép, chấn động.

d. Mày đay do lạnh, nóng, nước, ánh sáng mặt trời.
Mày đay hệ thống

a. Bệnh chất tạo keo (luput đỏ…).

b. Viêm mạch.

c. Bệnh nội tiết (tiểu đường, cường giáp).

d. Bệnh ung thư.
Mày đay do di truyền
Mày đay tự phát (vô căn).

Điều trị mày đay

- Tốt nhất là loại bỏ yếu tố gây bệnh nếu biết.

- Tránh một số thức ăn, một số thuốc có thể gây dị ứng; Tránh các chất kích thích như gia vị, rượu, trà, cà phê…

Trong cơn cấp:

+ Ăn nhẹ, giảm muối.

+ Trường hợp gây ngứa, khó chịu nhiều, có thể dùng giấm thanh pha trong nước ấm (một phần giấm hai phần nước) để thoa hay tắm.

+ Tránh dùng thuốc mỡ kháng histamin (phenergan) thoa vì dễ gây viêm da dị ứng. Mỡ corticoides ít hiệu quả, có thể gây một số tác dụng phụ (nhất là khi thoa trên diện tích quá lớn).

Hiện nay có một số thuốc chống dị ứng (thuốc kháng histamin) thế hệ mới không gây buồn ngủ, có thể sử dụng như:
Tên thuốc Liều dùng/ ngày

Loratadine (Clarityne) 10mg x 1 viên.

Cetirizine (zyrtec) 10mg x 1 viên.

Acrivastine (Semprex) 8mg x 3 viên.

Astemizole (Hismanal) 10mg x 1 viên.

Thuốc corticoides (uống hay tiêm) chỉ nên dùng trong điều trị mày đay cấp, nặng, kèm phù thanh quản; Một số trường hợp nổi mày đay do viêm mạch, mày đay do chèn ép không đáp ứng với các thuốc kháng histamin thông thường; Không nên dùng để điều trị mày đay mạn tính tự phát.

Đối với mày đay mãn tính: vì thường có liên quan tới các bệnh lý bên trong nên bệnh nhân cần đến bác sĩ chuyên khoa khám, làm thêm các xét nghiệm cần thiết để tìm đúng nguyên nhân và có cách điều trị thích hợp.


BÀI THUỐC DÂN GIAN TRỊ BỆNH MỀ ĐAY



Bị nổi mề đay, lấy lá khế tươi rang cho héo rồi xát lên vùng da bị ngứa. Tùy theo thể trạng mỗi người mà bệnh có thể sau từ 1 đến 2 lần thực hiện.


Mề đay ở tay

Biểu hiện ban đầu khi bị nổi mề đây là trên da xuất hiện những vết sẩn phù, sưng, ngứa và có thể hợp lại thành mảng lan rộng khắp người. Thông thường bệnh này uống thuốc sẽ khỏi.

Trong dân gian còn có những bài thuốc đơn giản mà an toàn giúp trị dứt mề đay như sau:

- Dùng lá khế tươi: Lấy một nắm lá khế tươi, bỏ vào chảo rang cho héo. Căn đến khi lá vẫn còn nóng ở nhiệt độ vừa phải (tránh nóng quá gây bỏng), dùng để chà xát lên những vùng da bị ngứa. Lặp lại vài lần cho đến khi khỏi hẳn thì thôi.

- Dùng gỗ cây giáng hương: Lấy ít gỗ giáng hương khô, đốt cho tỏa khói. Dùng khói ấy để xông toàn thân. Làm như thế các vết sưng mề đay sẽ lặn hẳn và không bao giờ quay trở lại.

Thứ Hai, 26 tháng 8, 2013

CHỮA NGỨA VÀ MỀ ĐAY


Các nghiên cứu của Anh, Mỹ cho thấy, bệnh phong ngứa, mề đay chủ yếu do da quá khô mà có. Giúp da bớt khô là cách tốt nhất để khắc phục chứng ngứa này.




Không nên tắm bằng xà phòng tẩy mạnh
Bệnh phong ngứa bắt đầu do không khí khô, nhất là vào mùa đông. Nên tắm rửa bằng nước ấm thường xuyên và hạn chế việc ra ngoài .

Có nhiều cách giữ cho da không bị khô. Bạn có thể dùng xà bông loại moistunzed (giữ ẩm) hoặc các loại có nhãn hiệu là "for dry skin"(cho da khô). Các xà bông này thường để lại một lớp dầu trên da bạn sau khi tắm. Nếu bạn không thích chúng, có thể dùng xà bông thường, nhưng nhớ thoa kem dưỡng da hoặc các loại lotion giữ ẩm sau khi tắm.

Cẩn thận với sản phẩm khử mùi

Nếu bạn thường dùng thuốc xịt hay thuốc thoa để khử mùi hôi ở những chỗ kín như nách, háng... và bị rát hay đỏ ở những chỗ đó vào mùa khô, nên ngưng đi. Thường loại sản phẩm này có chất chống đổ mồ hôi với các muối kim loại như alumium sulfate, alumium chloride, zincomium chlorohydrate..., làm ngứa lở da.

Nếu bạn cần thuốc chống đổ mồ hôi, hãy dùng loại chứa các chất ôxit magiê, kẽm..., tránh các gốc sulfate, chloride.

Hạn chế móng tay giả

Theo các nghiên cứu gần đây, nhiều loại móng tay giả làm từ chất acrylic. Chất này có thể ăn mòn mắt, mũi, hệ thống hô hấp, và tạo ngứa ngáy khi bám vào da. Nếu không thể tránh tiếp xúc với móng tay giả thì hãy chọn loại không có arcrylic.

Niken có thể gây ngứa

Bạn có biết rằng số đàn bà bị bệnh ngứa nhiều hơn đàn ông gần 10 lần? Đó là do họ sử dụng nhiều trang sức và dị ứng với nicken. Kim loại này được dùng để mạ sáng, hoặc trộn với vàng nguyên chất làm thành vàng 10K, 12K, 14K... Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều người đeo vàng tây hay bị ngứa.

Một số người đeo hoa tai bằng vàng tây chứa nicken nhưng không chỉ bị ngứa tai mà còn ngứa ở những chỗ khác. Nếu bạn chợt nổi ngứa vài ngày sau khi có món nữ trang mới, hãy để ý xem nó có phải là nguyên nhân hay không. Khi mới xỏ lỗ tai, đôi hoa tai đầu tiên nên làm bằng vàng 24K, tuyệt đối tránh vàng pha nicken của Mỹ (vàng tây của Việt Nam thường pha với bạc, đồng, có màu đỏ hơn).

Nicken phải tác dụng với mồ hôi mới gây ngứa được. Vì thế, nếu vẫn thích đeo đồng hồ mạ kền (nicken) hay vàng tây thì nên cố giữ đừng bị đổ mồ hôi.